Poznaj zioła i przyprawy – Gałka muszkatałowa
Gałka muszkatałowa jest owocem muszkatołowca (Myristica fragrans) wiecznie zielonego drzewa rosnącego pierwotnie na wyspach Moluków, czyli wyspach przypraw. Drzewo zaczyna owocować po 7 latach, jednakże może rodzić owoce aż do 90 roku życia. Gałka jest uprawiana w Indonezji i na Grenadzie. Wiecznie zielony muszkatołowiec dochodzi do 18 metrów wysokości i rośnie najlepiej w tropikalnych, wilgotnych i gorących strefach. Muszkatołowiec jest gatunkiem wyjątkowym wśród roślin przyprawowych, gdyż dostarcza jednocześnie aż dwu przypraw gałki muszkatołowej i tak zwanego „kwiatu” muszkatołowego. Gałka muszkatołowa to nasienie wydobyte z mięsistej, torebki wielkości śliwki. „Kwiat” muszkatołowy natomiast to osnówka otaczająca nasienie. Drzewa muszkatołowe pochodzą z Moluków, ale są uprawiane w Sri Lance, Malezji i na Karaibach. Gałka i „kwiat” muszkatołowy mają podobny aromat i smak, ale „kwiat” jest bardziej subtelny. Zapach jest wspaniały, odświeżający, korzenny. Smak gałki korzenny, intensywny, słodkawy, a „kwiatu” muszkatołowego nieco bardziej gorzki.
Gałka muszkatałowa w kuchni
Gałka jest jedną z przypraw, których nie można nadużywać. Potrafi zdominować swoim smakiem i aromatem pozostałe przyprawy. Świetnie komponuje się ze smakiem słodyczy i dlatego stosuje się głównie do przyprawiania ciast. Jednakże dodana do mięsa (wołowina, cielęcina, jagnięcina, drób), czy produktów mlecznych doskonale zmienia smak potrawy. Stosuje się ją w postaci zmielonej lub tartej. Gałka jest używana do aromatyzowania napojów takich jak grzane piwo angielskie, poncz, wino zaprawione korzeniami czy posset (napój z gorącego mleka z winem i korzeniami). Gałka muszkatołowa znakomicie poprawia smak pierników i innych ciast, deserów owocowych. Zarówno gałka jak i „kwiat” muszkatołowy nadają się do poprawiania smaku gulaszy, zup (jarzynowa, fasolowa), flaków, ryb, kotletów mielonych, bigosów oraz do większości potraw z jaj i serów.
Zdjecia weheartit.com
Właściwości lecznicze gałki muszkatałowej
Gałka muszkatołowa znalazła zastosowanie również w medycynie. Jest ona bardziej popularna w medycynie Wschodu niż Zachodu. Zawiera ona do 16% olejku eterycznego, skrobię, pektyny, cukier, białko.
Preparaty z gałki muszkatołowej działają silnie rozkurczowo. Są znakomitym środkiem na zaburzenia czynności jelit i żołądka. Stosuje się je przy biegunkach, wzdęciach i nieżytach żołądka. Napary wodne, nalewki na alkoholu (a także inne stosowanie gałki, np. jako przyprawy kuchennej), leczą stany zapalne, zapobiegają tworzeniu się skrzepów we krwi, są grzybobójcze i bakteriobójcze. Gałka zmniejsza apetyt, więc jest wskazana dla osób z nadwagą. Olejek z muszkatołowca użyty zewnętrznie na skórę działa silnie przeciwbólowo, pomaga w stanach reumatycznych, działa rozgrzewająco i odkażająco. Stosuje się ją dla łagodzenia zaburzeń oskrzelowych, bezsenności, reumatyzmu oraz w stanach nadpobudliwości. W większych ilościach (5 do 30 g) może powodować senność, halucynacje lub euforię, nie należy zatem jej nadużywać.
Gałka muszkatałowa w kosmetyce
Obecnie coraz częściej gałka muszkatołowa stosowana jest w kosmetologii. Ma bowiem działanie kojące. Zawiera olejki lotne.
Ja osobiście rzadko używam tej przyprawy, głównie w okresie świątecznym, gdy przygotowuję pierniczki, grzane wino, i świąteczną pieczeń. A wy?